Ipi jeh a BJP govt in Jammu & Kashmir(J&K) Special status(Article 370) 2019 kum a alahdoh tu hapta a Supreme Court in approved abol ham?Hiche hin eiho Separate Administration thum atongkhadem?


 

๐Ÿ–Š๏ธ AstroMuon Kuki

BJP ancestor/predecessor Jan Sangh(political arm of RSS)phatlaiya pat Special Status kipehhi deilou jing ahiuve.Aphutdoh lamkaipa SP Mukherjee hin permission lalouva Kashmir achele amat khah uva songkul akhumleu thiloa ahi.North East India sung a Inner Line Permit inei bang uva Kashmir sung umna dia permission lah ngaiya ahi.Hiche lalouva state lutho chu illegal ahin  police in mat theina tha aneiya ahi.Hiche phulahnom jeh a jong BJP te'n propaganda jatchomcheh a ahin the toupeh ahi.2015 kum a J&K coalition govt semchu PDP leh BJP ahin hinlah BJP in withdraw abawl paile Kashmir govt asuhlhuh pai ahi.Hiche hi BJP policy ahi hetdoh jeng theiya ahi.Abanna BJP in 2019 parliamentary election goljona anei toh lhon in govt asemjouvin Kashmir gamsung a President Rule aphongkhum pai e.President Rule kiphongkhum loule Kashmir special status(Article 370) hi kisubei theilouva ahi.Kashmir Constitution dungjuiya Article 370 suhbeina dia President Order ngaicha ahi.Hinlah President in direct order a asuhbeitheikitlou ahi.Asuhbeina dia Kashmir concurrent government nouppehna alah masat ngaiya ahi hinlah Kashmir gamsung President Rule ahiphat a Legislative(Kashmir govt in neitalou) chu Parliament in akhel a, Executive chu President in akhel ahitai.President pa'n jong Parliament(Lok Sabha & Rajya Sabha) a nanoup nahvem atile anoup phat uva President order 272 leh 273 asuo a Kashmir Special status Article 370 chu 2019 kum a asuhbeiya ahitai.President Order C.O.272 in abawlchu ahile 1954 President Order(Article 35-A) akhel ahi.Abanna Constitution Order(C.O.) 273 chun Article 370 asuhbeithei bep ahi.Hiche kum apat Kashmir sung a India constitution jouse applicable aitai.Kashmir gammi louvin gam jong akichohthei ta,anouple Kashmir a chengtheita,natohna jong mutheina neita,Kashmir numei state dang a jinei jongle anei-le-gou mangtaloudi,Kashmir flag jong umtalou chule Kashmir constitution kichaina jong ahitai.


Kashmir Special Status chu BJP govt in 2019 ladohta a bolla tuchan boijing ham thudoh ineileu hetdi chu Judicial(Supreme Court) in achungthu atangnailou jeh ahi.Hichekah lah hin KASHMIR FILES(film) kitikhat ahung potdoh in BJP dia propaganda hoitah ahi.BJP te bawl ahi hilou chu direct tah in evidence akinei poun hinlah amaho bawlding ginchat umlheh jeng e.Hiche hin India keu ahotling poun BJP propaganda hatsahbe cheh in chuleh Muslim image ichanham asusetpeh e. Kashmir thu kitang chaina chu tuhapta'n Supreme Court a aum in CJI Chandrachud in govt thilbawl constitutional hidan aphongdoh in Kashmir Special Status chu tonsot a ding lahmang ahitai.Hinlah Supreme Court in Delhi Govt in Article 367(deal interpretation) mangcha a Article 370 clause 3 a Constituent Assembly kiti Legislative Assembly a phongdohna anei vang unconstitutional ahidan atahlang in langkhat a President order mangcha a Article 370 kisuhbei dan constitutional in aseikit e.Supreme Court in asei thupipen chu akisuhbeidan lampi adihpoun (Article 367 apat)hinlah akisuhbei hi constitutional nai.Ajehchu govt in Article 367 mangcha louva direct President Order a Article 370 asuhmang thei ahitai.Kashmir Constituent Assembly hi 1956 kumma beitahle function lou ahita'n President in koima lunggel lalouva asuhbeithei dan Supreme Court in aseiye.J& K constitution semhon abawlkhel khat chu hichehi ahi.India Article 370 thua ima comment abawllou jeh u ah.Hiche India article hi J&K constitution kisemkah dia temporary ahin Kashmir in constitution aneitahphat in akisubeitai tileu tuchan boina ima atolouhel diu Kashmir hi Independent Country hiditai.

BJP govt chihdan chu Article 367 mangcha a Kashmir President jong Governor a interpret abawl a,Prime Minister jong Chief Minister a akheldoh ahi.Kashmir thusim ivetle Prime Minister jong ana neikhah uva ahi.Hiche nomenclature ho chu Article 367 mangcha akheldohleu masang a Prime Minister chu Chief Minister kisohdapbeh ahi. *Hinlah Supreme Court in donbutlou aum e.India constitution Article 3 dungjuiya chu State khat chu suhletbe thei,suhneo thei,amin jong khelthei,state khat chu abohkhat lahdoh a President Order a Union Territory or State jong asembe theina tha anei ahi.Tu'n vele chun Jammu & Kashmir state apat Ladakh Union Territory kiphongdoh a,Jammu & Kashmir jong Union Territory asodoh ahi.Article 3 dungjuiya Ladakh UT kipehchu dih ahi.Adihlou chu State pumpi Union Territory a kikheldoh chu ahi.Hiche thuhi Supreme Court in donbutna apepoun ahi.Khuti ahile Central govt in anoup noup state khat chu Union Territory a kheltheina thanei tina ahie.J&K UT a um hi temporary ahin Statehood kinungpeh ding Supreme Court in aseikit e.Supreme Court in Election Commission kom a kumkit September le J&K election naboldi ahi atie .Constitution body(SC) khat in constitution body(Election Commission) thupeh kibawldan angaina aipoi ti'n expert hon asei u've.Ajehchu anigel lhon a independent body cheh ahi.

BJP govt hin J&K thaneina suhbeina ding loophole  aholjing e.Kashmir in Sovereignty aneitapoi atilona hi former Kashmir governor(Karan Singh)thusei apat ahi.Ama chun  India constitution hi 1949 apat adopted akibawltai,India dan sang'a len Kashmir a aumpoi anati ahi.Hinlah Prem Nath Kour in Kashmir in Sovereignty anei nalaidan thu aseiye.Amahin 1969 kum a judge 5 in Kashmir sovereignty neidan thupeh anaboldan le Hari Singh(former Kashmir prince) in India govt komma Instrument of Accession(Article 370)akaiya chu Defense, communication leh foreign affairs tailou Kashmir sung a  applicable loudia abawlsa hiya ahi.India a chamlhat amu a chu princely state 565 India a um ahin amaho jouse'n Instrument of Accession leh Merger Agreement akaisohkei uva Jammu & Kashmir in Instrument of Accession(with certain limitations)bou akaiya Merger Agreement vang abawllou ahi.Hichejeh a jong Jammu & Kashmir in Sovereignty aneina laidan hettheina ahi.


BJP govt in Kashmir kivaipohnatum asuhsetdan ivetle British te'n Divide and rule policy tu lolhing jing dan mudohthei ahie.J&K thuhi global issue khat ahin hijongle India govt in strategic taha athaimangdan hi lhoh lut a ahi.J&K mun hi India dia strategic location poimotah Pakistan leh China toh kigamgi khat jong hiya ahi.India jong global emerging power khat hinajal a lhohhoi neijouse mangcha a Kashmir issue asuhthip ahitai.Suhbeilouna di lampi holle tamtah jong aum in ,asuhbeinomna spotlight mun a aumjeh a asuhbeiya ahi.BJP govt tohgon ivetle India a Scheduled Tribe(Adivasi) leh Dalit(Scheduled Caste) ho thaneina apehnoumdan le adopsang noumdan muthei ahi.Tumasang chun Modi govt in jong tribal lah a tribal dehset ho ding scheme khat ahondoh in Crore a sim sanction anabawl e.Hiche tribal ho chu Particularly vulnerable Tribal Groups(PVTGs) tin aminvo in Manipur a Marram tribe jong ajaopha e.India ahin tribal group 705 aum in 75 tribes hohi PVTGs group a lhekhen ahikit u've.India foreign startegic policy ivetle non-alignment policy achepin ahi.Koima panpi tum aneipoun middleman in apang jing e.Israel-Palestine thu, Ukraine-Russia thu hoa pat hetdohthei ahi.Hichejeh a South East Asia gamhoa jong China influence suhnemna dia Act East Policy agondoh ahi.Hicheho jeh a Myanmar Military Junta thilbawl chung a akam kahlou ahi.Myanmar Junta chung a India govt hahemle North East sung a China influence NE galguhbol hoa pat umding ahetsa ahi Hichejeh a India govt in thipchet a avet jing ahi.

BJP govt in J&K special status asuhmang noum bang a tribal te thaneina asubeinoum poun hinlah avenbit noum johdan akilang e.Tribal ho venbitna ding India constitution in jong Sixth Scheduled leh Fifth Scheduled eina peuvin ahi.North East tribal state ho Sixth Scheduled noiya venbitna apen Manipur tribal ho vang Fifth Scheduled noiya venbit ihiuve.Hinlah ihetdiu chu Forest Amendment 2023 ho jong kibawl ahita'n ihetloukah uva igamhou jong awlchacha a lahdohnathei kisemtheiya ahi.Kashmir constitution suhsetna dia 1954 President Order apat awldeuva akhel jing uva Kashmir govt kisubeiya ahi.Kashmir politician ho chu BJP lamakiho toh kikhutjopna neilou hileu Kahsmir govt jong ding nalaidi ahi.Sum-le-pai leh ama interest di akivetna lam uva athaneina jousei kilahpeh a ahitai.


Separate administration ithum uva politician ineihou resignation letter apehlou u hi lamdang tah khat ahi.Andra Pradesh apat Telangana state kisem chun Andra Pradesh state legislative in noupna apepoun ahi .Hinlah President in alunggel(opinions) hou ala poun Telangana akisemdoh thouthouve.State or Union Territory kisemdohdi chung a  President in State Legislative views alah masat jiy vang a binding hilouva ahi.State or UT pe ding chu President khut a final decision Umma ahi.Eiho politician ho'n Separate administration imukhah leu Manipur Legislative Assembly lunggel pehtheina dia resign lou jong himaitheiya ahi.Hichejeh a resign kibawllou ihiule resign kibawl jongle asetna umlouva ahi.State khat apat Separate Administration kithuma resign ipehnoum loule ithil thumna a serious lou tina hijeng ahi.Ipi hile eiho hi India dan juimi ihiuvin India dan dungjuiya changvou thum ihijehvin India govt in agelmo louheldi ahi.Naga te banga Separate flag leh constitution chom thum ihipouvin dan dungjuiya ithaneinau thumte ihiuve.Khuti ahile bolla tuchan iboinau seilhap hinailou ham thudoh inei u angaiye.India dan toh kikal a demand bawlho Delhi govt in angaisah joun ahi.Khuti ihile politics bawldan leu approach iboldan u velvet akul e. *Sometimes we need to change! Patience is not always a key*

Eiho'n analyse iboltheilouleu vannoi University minthang tahtah apat political analyst hire thei aumle hire utin future roadmap semsahleuhen deisah ahie.Kashmir politician ho'n future roadmap aneiloujeh a tunikhoa athaneinau kilahpeh ahita'n eihon amahoa pat kihilna'n nei ute.Tunikho lunggel leh tohgon inei houvin khonung khang ijat ham channa di ahitai.Kino louvin gelkul ute!

*PEN ISN'T MIGHTER THAN SWORD.PENS DON'T WIN BATTLE,AND SWORDS DON'T WRITE POETRY.MIGHTY IS THE HAND THAT KNOWS WHEN TO PICK THE PEN AND WHEN TO PICK THE SWORD*

Comments

Popular posts from this blog

Debunking Meitei Lies on the 3Three YouTube Channel owned by Meitei Chingtham, with the script read by an American youth

Rejoinder to False Allegations Against the Kuki, Allegedly Supported by Israel, China, the US, the UK, and Canada

EXPANDING THE IMPLEMENTATION OF THE LAW OF TIT FOR TAT BEYOND OUR COMMUNITY